Wat is CVA?
CVA, vaak beroerte genoemd, staat voor ''cerebro vasculair accident:'' een ongeluk (accident) in de bloedvaten (vasculair) van de hersenen (cerebro). Een CVA kan ontstaan door een herseninfarct, waardoor er door een afsluiting in de slagader tijdelijk te weinig bloed wordt aangevoerd of door een bloeding in de hersenen.
Hier vindt u een filmpje dat door de Hartstichting is gemaakt.
Gevolgen CVA
Bij een CVA ontstaat een beschadiging in een deel van de hersenen. Daardoor valt de functie van dat hersengedeelte uit. Dit geeft acute verschijnselen, zoals verlammingen in de linker of rechter lichaamshelft. Ook afasie (problemen met taal) komt vaak voor.
Welke klachten optreden is afhankelijk van de plaats in de hersenen waar het CVA plaatsvindt. De acute verschijnselen verminderen vaak na enkele dagen of weken. Of er restverschijnselen blijven en hoe ernstig die zijn, verschilt van persoon tot persoon.
Verschijnselen CVA
De meest voorkomende verschijnselen zijn:
- Verlamming van één helft van het lichaam, ook wel hemiplegie genoemd.
- Spasticiteit en spasme van één helft van het lichaam of een been of arm.
- Blindheid aan één kant, ook wel hemianopsie genoemd. Ook dubbelzien aan één kant, diplopie, komt voor.
- Geheugenstoornissen en concentratiestoornissen.
- Epileptische aanvallen.
- Vermoeidheid.
- Moeilijkheden met kauwen/slikken/praten door verlamming van spieren in de mond.
- Problemen met taal (schrijven, spreken (afasie), begrijpen, lezen).
- Gedragsverandering.
- Duizeligheid, verstoord evenwicht.
Risicofactoren
Factoren die extra risico geven op vernauwing of verstopping van de bloedvaten zijn:
- roken;
- hoge bloeddruk;
- een hoog cholesterol;
- diabetes mellitus (suikerziekte);
- reumatoïde artritis;
- stress;
- overgewicht;
- gebrek aan lichaamsbeweging.
Wat is een TIA?
TIA staat voor ''transient ischaemic attack'': een tijdelijke verstoring van de hersenfunctie doordat er even te weinig bloed is in een deel van de hersenen. Een TIA wordt bijvoorbeeld veroorzaakt door een bloedstolseltje dat korte tijd een bloedvat afsluit, waardoor er te weinig zuurstof naar de hersenen gaat. Als een bloedvat tijdelijk wordt afgesloten ontstaan uitvalsverschijnselen. Bij een TIA duren ze soms maar enkele minuten. Meestal verdwijnen ze binnen 20 minuten. Een enkele keer duren de verschijnselen wat langer, maar ze zijn uiterlijk binnen 24 uur verdwenen. De verschijnselen hangen af van het getroffen deel van de hersenen. Vaak is er sprake van een tijdelijke verlamming van een lichaamsdeel of een deel van het gezicht, is er onvermogen te spreken of taal te begrijpen. Een TIA is vaak een voorbode voor een CVA.
Fast test
Bij het vermoeden van een CVA kunt u de fast test doen.